Translate

30 stycznia 2012

Wieś Gęstwa w wiekach XVI - XVIII

Gęstwa wydaje się z pośród  rojowskich koloni, pod  względem osadnictwa  najstarszą. Prawdopodobnie osadnictwo już wtedy koncentrowało się wzdłuż rzeki, zwanej obecnie Złotnicą. Właśnie w Gęstwie ale także w niedalekich Mostkach odkryto fragmenty ceramiki z okresu kultury łużyckiej. Znaleziska te można datować na okres 300-1400 lat przed Chrystusem.
Aby dotrzeć do genezy nazwy wsi Gęstwa sięgnijmy znów do „Wspomnień ...”  ks. Perlińskiego, który podaje nam nazwiska mieszkańców Gęstwy z omawianego okresu. Jak mówią mieszkańcy Rojowie „na Gęstwie” mieszkali:
•    Antoni Gęstwa ze żoną Anną Kluską
•    Józef Boiński ze żoną Barbarą Tokarz
•    Ignacy Boidziński ze żoną Cecylją Pieczotą
•    Adam Pazdy ze żoną Bronisławą Pastuchą
•    Piotr Domański ze żoną Anną Droszcz
•    Michał Słupianek ze żoną Bronisławą Warkocz
Można  przypuszczać, że przodkowie Antoniego Gęstwy lub nawet on sam dali nazwę tej kolonii.
O Gęstwie nie znalazłem dotychczas żadnych innych pisanych informacji z tego okresu.


Przyjrzyjmy się teraz jak wyglądała praca na roli w tym czasie na terenie Rojowa. Narzędzia pracy w rolnictwie w XVI i XVII wieku były równie prymitywne, jak dawniej.  Do uprawy ziemi nadal używano drewnianych pługów, zaopatrzonych jedynie w żelazne kroje i lemiesze. Do uprawy ziemi służyły także radła, wykonane z drzewa i posiadające żelazne radlice. Znano jedynie drewniane brony. Żniwa przeprowadzano niemal wyłącznie przy pomocy sierpów, kosami ścinano jedynie trawę i wyjątkowo rzadkie zboże. Przy młócce posługiwano się cepami. Nie znano sieczkarni, a tylko lady z przymocowanymi do nich kosami. Wozy nie miały kół okutych żelazem ani żelaznych osi. Wymienione narzędzia częściej niż w gospodarstwach chłopskich występowały w folwarkach, z wyjątkiem pługów i radeł, których folwarki początkowo nie potrzebowały, gdyż pola folwarczne uprawiane były przez chłopów pańszczyźnianych.
Systemem rolnym nadal była trójpolówka. Stałe uprawianie zbóż kłosowych doprowadziło jednakże do wyjałowienia ziemi. Ziemniaki oraz inne rośliny okopowe i pastewne nie były jeszcze znane. Znacznie zmniejszyła się wydajność plonów z jednego zasianego ziarna uzyskiwano jedynie 2—3 ziarna. Jedną z przyczyn wydatnego zmniejszenia się plonów było oparcie gospodarki folwarcznej wyłącznie na pracy pańszczyźnianej. Chłopi odrabiali swoje powinności  najgorszymi narzędziami. Folwarki wobec tego były zmuszone już w pierwszej połowie XVII wieku kupować za swoje pieniądze narzędzia i dawać je chłopom jako tzw. załogę. To samo dotyczy bydła pociągowego, używanego przez chłopów w pracach polowych. Hodowla znajdowała się w upadku. Folwarki nastawione były jedynie na produkcję zboża i do hodowli nie przywiązywały wagi.